Sau một chấn thương hay phẫu thuật, da của bạn sẽ hình thành một vết sẹo, đó là một phần của quá trình chữa lành tự nhiên. Thời gian lành vết sẹo có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra vết sẹo, mức độ nhìn thấy của vết sẹo, cách bạn chăm sóc da sau chấn thương.
1. Vết thương nào có thể gây ra sẹo?
Sẹo là một phần tự nhiên của quá trình chữa lành khi da bạn bị thương. Vết sẹo là dấu vết do vết thương đã lành để lại. Các vết sẹo thường sẽ phát triển theo thời gian và hầu hết các vết sẹo nhỏ sẽ biến mất. Tuy nhiên, tùy thuộc vào nguyên nhân hoặc vị trí chấn thương, vết sẹo có thể lộ rõ hơn và trở thành sẹo phì đại hoặc sẹo lồi.
Sẹo có thể được gây ra bởi các vết thường do: chấn thương, phẫu thuật, bỏng, mụn.
2. Mất bao lâu để vết sẹo lành lại?
Các vết sẹo có thể mất nhiều năm để chữa lành và có thể không bao giờ biến mất hoàn toàn. Tuy nhiên, theo thời gian, những vết sẹo nhỏ có thể tự mờ và phẳng. Những vết sẹo sâu hơn, lồi hơn hoặc đỏ hơn có thể cần thêm một chút trợ giúp để chăm sóc và giảm bớt sự xuất hiện của chúng.
3. Nên bôi thuốc trị sẹo khi nào?
Đừng vội chăm sóc vết sẹo ngay sau khi bạn bị thương. Trước tiên, hãy chăm sóc vết thương thật kỹ và đợi cho đến khi da lành hẳn mới bắt đầu bôi bất kỳ sản phẩm trị sẹo nào. Bạn không bao giờ nên sử dụng kem trị sẹo tại chỗ trên vết thương hở. Chăm sóc đúng cách luôn là biện pháp đầu tiên cần thực hiện để giúp ngăn ngừa hoặc giảm thiểu sẹo. Nếu bạn không chắc liệu dấu vết của mình có phải là sẹo thực sự hay không (ví dụ: bạn không nhớ bất kỳ sự kiện hoặc tình trạng nào có thể dẫn đến sẹo), đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ da liễu về vấn đề này.
-
Vết thương/sẹo phẫu thuật: Trong trường hợp bị thương ngoài da, bạn phải luôn đợi cho đến khi lớp da mới hình thành lành hẳn và nếu có vảy, hãy đợi cho đến khi vảy bong ra. Có thể không đóng vảy ở các vết rạch phẫu thuật mà phải đợi cho đến khi vết rạch lành hẳn trước khi bôi thuốc chăm sóc sẹo tại chỗ. Khi vết thương đang lành, hãy giữ ẩm cho vết thương để giúp ngăn hình thành vảy và giúp rút ngắn thời gian lành. Nếu vết thương đóng vảy, bạn không được cạy nó, vì điều này có thể khiến vết thương hở lại, do đó làm chậm thời gian lành vết thương và có thể dẫn đến hình thành nhiều sẹo hơn. Khi không còn vảy và vết thương đã đóng lại rõ ràng (có nghĩa là da đã lành), bạn có thể bắt đầu chăm sóc vết sẹo bằng kem hoặc dầu bôi ngoài da. Bạn sẽ cần chăm sóc vết sẹo khác nhau ở mỗi giai đoạn lành sẹo để có kết quả tốt nhất và duy trì sức khỏe làn da của bạn. Lúc đầu, hãy nhẹ nhàng khi thoa bất kỳ sản phẩm chăm sóc sẹo nào vì lớp da mới có thể không đủ khỏe để chịu được áp lực quá lớn. Sau 2 tuần kể từ khi bị thương, da của bạn sẽ đủ khỏe để bắt đầu xoa bóp vết sẹo. Xoa bóp sẹo đã được chứng minh là làm tăng hiệu quả của việc chăm sóc sẹo và có thể giúp ngăn ngừa sự phát triển của sẹo phì đại hoặc sẹo lồi bằng cách làm suy giảm collagen quá mức. Chăm sóc vết sẹo của bạn trong ít nhất 6 đến 8 tuần để có kết quả tốt nhất.
-
Sẹo bỏng: Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết bỏng và phạm vi của nó, có thể mất nhiều thời gian để chữa lành hoàn toàn. Hãy nhớ rằng hầu hết các loại kem và thuốc trị sẹo không dành cho vết thương bỏng hở, mà dành cho sẹo bỏng đã lành. Sau khi quá trình lành vết thương hoàn tất, tốt nhất bạn nên chăm sóc vết sẹo càng sớm càng tốt để ngăn hình thành sẹo co cứng. Giống như bất kỳ vết sẹo nào, không bôi bất kỳ sản phẩm chăm sóc sẹo nào trước khi vết bỏng nhẹ đã lành hoàn toàn. Nếu vết bỏng của bạn để lại sẹo, việc chăm sóc vết bỏng bằng kem hoặc dầu chuyên dụng có thể cải thiện vẻ ngoài và kết cấu bằng cách giúp vết bỏng trông mềm mại và mịn màng hơn. Quá trình này mất khoảng 2 tuần. Sẹo bỏng đặc biệt nhạy cảm với ánh sáng mặt trời, vì vậy tốt nhất bạn nên che chắn sẹo khi ra ngoài trời. Khi điều này là không thể, hãy nhớ thoa sản phẩm chống nắng có chỉ số SPF phù hợp để bảo vệ vết sẹo và làn da của bạn.
-
Sẹo mụn: Như đã nêu trước đó, việc chăm sóc sẹo không nên bắt đầu trên vết thương hở. Đối với trường hợp bị mụn trứng cá, bạn nên đợi cho đến khi mụn không còn hoạt động. Sau khi hết mụn, bạn có thể bắt đầu thoa sản phẩm chăm sóc sẹo. Không cạy hoặc nặn mụn vì chúng có khả năng vỡ ra, phá vỡ hàng rào bảo vệ da và làm chậm quá trình điều trị sẹo. Nói tóm lại, hãy chăm sóc mụn của bạn trước khi cố gắng chăm sóc sẹo. Điều này có thể giúp ngăn ngừa sẹo ngay từ đầu. Khi vết thương của bạn đã đóng miệng và da của bạn đã lành, đừng lãng phí thời gian và hãy bắt đầu áp dụng phương pháp chăm sóc sẹo mà bạn đã chọn. Làm như vậy, bạn sẽ tăng cơ hội làm mờ sẹo.
Tóm lại, khi chăm sóc vết sẹo, tốt nhất bạn nên bắt đầu quá trình chữa lành càng sớm càng tốt, nhưng luôn đảm bảo đợi cho đến khi vết thương ban đầu lành hẳn. Tránh bôi thuốc trị sẹo lên vết thương hở. Sau khi da đã lành, bạn có thể bắt đầu tăng cường chăm sóc sẹo để giúp giảm mẩn đỏ và lộ vết sẹo.