Cho dù bạn bị trầy xước ở đầu gối, bị đứt tay hay đang hồi phục sau phẫu thuật, bạn có thể gặp tác dụng phụ khó chịu giống nhau: ngứa xung quanh vết thương. Vậy tại sao da ngứa trong khi vết thương lành? Các nhà khoa học vẫn đang điều tra, nhưng người ta tin rằng khi da lành lại, nó sẽ kích thích các tế bào thần kinh khiến bạn cảm thấy ngứa ngáy.
Tiếp tục đọc để tìm hiểu thêm về lý do tại sao da bị ngứa khi lành, cách giảm ngứa cho vết thương và khi nào cần đến gặp bác sĩ chăm sóc sức khỏe.
1. Khoa học nói gì về hiện tượng này?
Để hiểu tại sao vết thương ngứa, bạn nên tìm hiểu một chút về cách vết thương lành lại. Khi bạn bị thương, cơ thể bạn trải qua bốn giai đoạn phục hồi vết thương, đó là:
- Cầm máu: Đây là giai đoạn cầm máu, xuất hiện ngay sau khi bị thương. Máu đẩy các mảnh vụn và vi trùng ra khỏi vết thương, sau đó đông lại để tránh mất máu không cần thiết.
- Gây viêm: Trong giai đoạn này, hệ thống miễn dịch của bạn bắt đầu hoạt động, giải phóng một loạt hóa chất để tấn công bất kỳ vi trùng nào tại địa điểm. Các hóa chất được giải phóng bao gồm các protein gây viêm được gọi là cytokine có liên quan đến ngứa. Giai đoạn này kéo dài đến hai ngày.
- Tăng sinh: Vết thương đang đóng lại và da đang mọc lại trong giai đoạn này, kéo dài từ hai ngày đến hai tuần. Thông thường, đây là lúc ngứa dữ dội nhất. Các nhà nghiên cứu tin rằng có quá nhiều điều xảy ra tại vị trí vết thương trong quá trình chữa lành khiến các tế bào thần kinh bị kích thích. Bộ não của bạn diễn giải sự kích thích đó là cảm giác ngứa ngáy.
- Lành vết thương: Giai đoạn này bắt đầu từ hai đến ba tuần sau khi bị thương và có thể kéo dài một năm hoặc lâu hơn. Đó là khi da trở nên trưởng thành hơn và xuất hiện lần cuối, thường là sẹo.
2. Gãi có làm chậm quá trình lành vết thương không?
Cho dù vết thương của bạn ngứa đến mức nào, điều quan trọng là không được gãi. Khi bạn gãi, bạn làm tổn thương bề mặt da. Điều đó có thể làm chậm chữa bệnh. Nó cũng khiến bạn có nguy cơ bị nhiễm trùng, vì ngón tay và móng tay của bạn có thể đưa vi khuẩn hoặc vi trùng khác vào vết thương. Bạn cũng không nên chà xát, vì điều đó có thể làm xáo trộn vảy, mở lại vết thương và làm mất quá trình chữa lành vết thương mà cơ thể bạn đã đạt được. Mặc dù ngứa có thể gây khó chịu nhưng bạn phải để cơ thể làm công việc của nó.
3. Làm thế nào để ngăn chặn vết thương đang lành khỏi ngứa?
Thật không may, ngứa là một phần bình thường của quá trình chữa bệnh. May mắn thay, có một số cách bạn có thể thử để giảm ngứa, bao gồm:
- Thoa kem chống ngứa tại chỗ: Hỏi bác sĩ của bạn về các lựa chọn của bạn.
- Sử dụng túi nước đá hoặc gạc lạnh: Điều này thường giúp bạn cảm thấy dễ chịu, nhưng hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn nếu bạn có vết thương lớn.
- Dưỡng ẩm: Dưỡng ẩm vùng da quanh vết thương bằng kem dưỡng da không có mùi thơm. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về những gì có thể là tốt nhất cho bạn.
Bên cạnh các phương pháp nêu trên, sử dụng thuốc bôi Multidex giúp tăng tốc độ lành vết thương. Thuốc bột/gel Multidex có thành phần gồm: Ascorbic Acid, Maltodextrin NF1, bột vô trùng,… Maltodextrin có thể tạo màng, bám chắc vào lớp mô hạt dưới da, ngăn cản sự bay hơi của nước ra môi trường và tạo hàng. rào cản chống lại sự xâm nhập của mầm bệnh. Ngoài ra, Maltodextrin thủy phân thành glucose, cung cấp nguồn dinh dưỡng tại chỗ và thúc đẩy quá trình chữa bệnh tự nhiên. Acid ascorbic là chất bổ trợ làm tăng tác dụng chữa bệnh (nhờ vai trò thúc đẩy tổng hợp sợi collagen, chống oxy hóa, ngăn chặn sự hình thành các gốc tự do, nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể).
Tóm lại, da bị ngứa khi đang lành là điều bình thường. Quá trình chữa lành vết thương giải phóng một loạt các hóa chất là một phần của phản ứng miễn dịch tự nhiên của cơ thể bạn nhưng có thể gây ngứa. Ngoài ra, rất nhiều điều đang diễn ra xung quanh vết thương khi cơ thể bạn đang lành lại.
Các dây thần kinh của bạn giải thích tất cả sự hỗn loạn đó là ngứa ngáy khi nó thực sự chỉ là cơ thể bạn đang tự sửa chữa. Gãi có thể làm chậm quá trình lành vết thương, vì vậy hãy thử các kỹ thuật khác để đối phó với cơn ngứa, chẳng hạn như chườm lạnh. Gặp bác sĩ nếu bạn bị ngứa dữ dội hoặc vết thương của bạn bị nhiễm trùng.