Kiến thức về bệnh đái tháo đường
Đái tháo đường là khái niệm đề cập đến một nhóm bệnh ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn sử dụng lượng đường trong máu (glucose huyết). Nguyên nhân cơ bản của bệnh tiểu đường khác nhau tùy theo loại. Tuy nhiên, bất kể bạn mắc bệnh tiểu đường nào, nó có thể dẫn đến lượng đường dư thừa trong máu của bạn. Quá nhiều đường trong máu của bạn có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Loét bàn chân là biến chứng mạch máu thường gặp ở bệnh nhân đái tháo đường
1. Đái tháo đường là bệnh gì?
Đái tháo đường, thường được gọi là bệnh tiểu đường, là một bệnh chuyển hóa gây ra lượng đường trong máu cao. Hormone insulin có vai trò vận chuyển đường từ máu vào tế bào của bạn để được lưu trữ hoặc sử dụng làm năng lượng. Với bệnh tiểu đường, cơ thể bạn không sản xuất đủ insulin hoặc không thể sử dụng hiệu quả insulin mà nó tạo ra.
Đường huyết cao không được điều trị do bệnh tiểu đường có thể gây hại cho thần kinh, mắt, thận và các cơ quan khác của bạn.
Có một số loại bệnh tiểu đường khác nhau:
- Đái tháo đường type 1 (trước đây được gọi là tiểu đường phụ thuộc insulin, hoặc khởi phát thời thơ ấu) là một bệnh tự miễn dịch. Hệ thống miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào trong tuyến tụy, nơi tạo ra insulin. Không rõ nguyên nhân gây ra cuộc tấn công này.
- Đái tháo đường type 2 (trước đây được gọi là tiểu đường không phụ thuộc insulin, hoặc khởi phát ở người lớn) xảy ra khi cơ thể bạn trở nên đề kháng với insulin và đường bị tích tụ trong máu.
- Tiền đái tháo đường xảy ra khi lượng đường trong máu của bạn cao hơn bình thường, nhưng không đủ cao để chẩn đoán bệnh đái tháo đường type 2
- Tiểu đường thai kỳ là lượng đường trong máu cao khi mang thai. Hormone ngăn chặn insulin do nhau thai tạo ra là nguyên nhân gây ra loại bệnh tiểu đường này
2. Nguyên nhân và các loại bệnh đái tháo đường
- Đái tháo đường type 1: Các bác sĩ không biết chính xác nguyên nhân gây ra bệnh đái tháo đường type 1. Vì một lý do nào đó, hệ thống miễn dịch tấn công nhầm và phá hủy các tế bào beta sản xuất insulin trong tuyến tụy.
- Đái tháo đường type 2: bắt nguồn từ sự kết hợp của các yếu tố di truyền và lối sống. Thừa cân hoặc béo phì cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Tiểu đường thai kỳ: Tiểu đường thai kỳ là kết quả của sự thay đổi nội tiết tố khi mang thai. Nhau thai tạo ra các hormone làm cho các tế bào của phụ nữ mang thai ít nhạy cảm hơn với tác động của insulin. Điều này có thể gây ra lượng đường trong máu cao khi mang thai. Phụ nữ thừa cân khi mang thai hoặc tăng cân quá nhiều trong thai kỳ rất dễ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ.
3. Biến chứng nguy hiểm của đái tháo đường
Có hai loại biến chứng bạn có thể gặp phải: cấp tính và mãn tính. Các biến chứng cấp tính cần được cấp cứu. Ví dụ như hạ đường huyết và nhiễm toan ceton.
- Hạ đường huyết: Những người mắc bệnh đái tháo đường có thể bị giảm đột ngột lượng đường trong máu. Bỏ bữa hoặc dùng quá nhiều insulin hoặc các loại thuốc khác làm tăng mức insulin trong cơ thể là những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này. Các triệu chứng của hạ đường huyết có thể bao gồm: nhìn mờ, tim đập nhanh, run
- Nhiễm toan ceton: Đây là một biến chứng của bệnh tiểu đường xảy ra khi cơ thể bạn không thể sử dụng đường làm nguồn nhiên liệu vì cơ thể bạn không có hoặc không đủ insulin. Nếu các tế bào của bạn bị đói năng lượng, cơ thể sẽ bắt đầu phân hủy chất béo. Các axit độc hại tiềm ẩn được gọi là thể ceton, là sản phẩm phụ của quá trình phân hủy chất béo, tích tụ trong cơ thể. Điều này có thể dẫn đến: mất nước, đau bụng, các vấn đề về hô hấp
Lượng đường trong máu càng cao và bạn càng sống lâu với nó, thì nguy cơ biến chứng càng lớn
Các biến chứng mãn tính xảy ra khi bệnh tiểu đường không được quản lý đúng cách. Nếu không được kiểm soát tốt theo thời gian, lượng đường trong máu cao có thể gây hại cho các cơ quan khác nhau, bao gồm:
-
Mắt: Bệnh tiểu đường có thể làm hỏng các mạch máu trong mắt và gây ra nhiều vấn đề về mắt như đục thủy tinh thể, glaucoma - tăng nhãn áp, bệnh võng mạc tiểu đường, phù hoàng điểm.
- Thận: Đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu của bệnh thận. Nếu không được điều trị, bệnh thận do tiểu đường có thể dẫn đến việc phải chạy thận.
Thần kinh: Tổn thương dây thần kinh do bệnh tiểu đường được gọi là bệnh lý thần kinh do tiểu đường. Khoảng một nửa số người mắc bệnh tiểu đường có một số dạng tổn thương thần kinh.
- Tổn thương mạch máu: Lượng đường trong máu cao có thể gây tổn thương các mạch máu trong cơ thể. Điều này có thể gây ra các vấn đề về tuần hoàn và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về chân và các bệnh về mạch máu khác, như đau tim và đột quỵ. Những người mắc bệnh tiểu đường có nhiều khả năng bị các vấn đề về chân do dây thần kinh và mạch máu bị tổn thương và lưu lượng máu đến tứ chi bị hạn chế. Nếu bạn bị bệnh tiểu đường, điều quan trọng là bạn phải kiểm tra các vấn đề về chân một cách nghiêm túc. Nếu không được chăm sóc cẩn thận, các vết loét hoặc vết rách nhỏ có thể biến thành vết loét sâu trên da. Nếu các vết loét trên da lớn hơn hoặc phát triển sâu hơn, có thể dẫn đến hoại tử và phải cắt cụt bàn chân.
Hình ảnh vết loét khổng lồ do bàn chân đái tháo đường trước khi điều trị bằng Multidex
Hình ảnh vết loét khổng lồ do bàn chân đái tháo đường sau khi điều trị bằng Multidex
Các biến chứng lâu dài của bệnh tiểu đường phát triển dần dần. Bạn mắc bệnh đái tháo đường càng lâu thì nguy cơ bị các biến chứng càng cao. Chăm sóc và phòng ngừa thích hợp có thể giúp bạn kiểm soát hoặc tránh được các biến chứng nặng nề của bệnh tiểu đường.
Nguồn tham khảo:
https://www.healthline.com/health/diabetes
https://www.nhs.uk/conditions/diabetes/