Sưng là một phản ứng bình thường của cơ thể đối với chấn thương. Đôi khi cơ thể quá nhiệt tình và phản ứng sưng lên quá mức. Khi điều này xảy ra, nó thực sự có thể bắt đầu gây hại nhiều hơn lợi.
1. Nguyên nhân khiến vết thương sưng tấy
Để có biện pháp sơ cứu vết thương phù hợp, trước tiên bạn cần hiểu rõ nguyên nhân gây sưng tấy. Thông thường, có 2 nguyên nhân khiến vết thương sưng tấy:
- Do phản ứng của cơ thể: Cơ thể có cơ chế tự làm lành vết thương qua các giai đoạn: Viêm nhiễm - tăng sinh - sẹo. Sưng tấy là dấu hiệu chính xuất hiện ngay sau chấn thương. Đây là một trong những dấu hiệu của phản ứng viêm - cơ chế của cơ thể để chống lại các sinh vật lạ xâm nhập vào vết thương. Nếu sau 2-3 ngày vết thương hết sưng thì bạn có thể yên tâm vì đây là dấu hiệu bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, nếu sau một thời gian dài vết thương không sưng tấy thì có thể đã bị nhiễm trùng. Ngoài ra, phản ứng viêm của cơ thể còn giải phóng các chất trung gian hóa học gây cảm giác nóng rát hoặc bỏng rát ở vết thương. Đồng thời, do lượng máu lớn dồn về vị trí vết thương nên bên ngoài vết thương thường có màu đỏ hồng rồi chuyển dần sang màu tím sau 1-2 ngày.
- Do nhiễm trùng: Nếu sau 4-6 ngày bị thương mà vết thương sưng tấy không giảm bớt thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo vết thương bị nhiễm trùng. Đồng thời, người bệnh còn có cảm giác nóng, đỏ và đau rát ở vết thương tăng dần theo thời gian.
Tùy vào mức độ tổn thương mà bệnh nhân có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao. Trường hợp nhiễm trùng nặng hơn, vết thương có thể chảy mủ, chảy mủ có mùi hôi khó chịu. Nguyên nhân của hiện tượng này là do không xử lý vết thương đúng cách khiến vi sinh vật phát triển, gây viêm nhiễm. Nếu không được can thiệp và điều trị kịp thời, vết thương bị nhiễm trùng có thể bị hoại tử.
2. Hướng dẫn xử lý khi vết thương sưng tấy
Tùy từng loại vết thương sẽ có cách xử lý giảm sưng tấy khác nhau. Đặc biệt:
- Với vết thương sưng tấy do phản ứng của cơ thể: không cần quá lo lắng. Nếu vết thương ở gần vùng hoạt động mạnh như tay, chân,… thì bạn nên hạn chế cử động, kết hợp xoa bóp để giúp máu lưu thông đến các mô tại vị trí bị thương, giúp vết thương nhanh lành hơn. Trường hợp vết thương quá sưng tấy hoặc gây đau nhức nhiều, người bệnh có thể sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, bạn có thể chườm đá để giảm chảy máu, sưng tím khi bị căng cơ, bong gân,… Biện pháp này có tác dụng trong vòng 72 giờ kể từ thời điểm bị thương. Vì vậy, nếu muốn giảm sưng đau, bạn nên chườm đá sớm. Trước khi chườm đá, hãy đặt đá lên một chiếc khăn sạch hoặc nhúng khăn vào nước lạnh. Khi chườm đá, bạn chú ý chườm từ 5 – 10 phút/lần, thực hiện nhiều lần trong ngày, mỗi lần cách nhau khoảng 1 tiếng. Bạn tuyệt đối không được chườm đá trực tiếp lên da hoặc miệng vết thương hở.
- Với vết thương sưng bị nhiễm trùng sưng dai dẳng, đau rát và chảy mủ là dấu hiệu của vết thương bị nhiễm trùng. Lúc này người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh nguy cơ hoại tử vết thương. Để tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng vết thương, bác sĩ thường sử dụng kháng sinh phổ rộng.